Zoek in kennisbank
‘We zijn allemaal boekendokters’
Renate van der Geer en Bertil Govers zijn de ‘Segbroek BoekenDokters’. Twee docenten Nederlands die op hun school, het Segbroek College in Den Haag, een uitgebreid leesbevorderingsprogramma hebben opgezet. Hun meest effectieve medicijn tegen ontlezing? Persoonlijk advies van enthousiaste docenten, in de context van een schoolbreed taalbeleid.
‘Je wilt dat lezen in de poriën van het onderwijs gaat zitten’
De leesresultaten op CKC Het Stroomdal waren voldoende. Maar leesmotivatie en betrokkenheid? Dat zagen de leerkrachten maar weinig. Ze namen er geen genoegen mee en gingen met een deskundige op zoek naar oorzaken en oplossingen. Het werd het begin van een verandering die het hele leesonderwijs op zijn kop zou zetten.
Een echte leesschool
Omdat op de Sint Jansschool in Breezand de leesmotivatie én de leesprestaties van de kinderen achterbleven, ging in 2017 het roer om. De leesmethodes werden vervangen door een methodiek waarin technisch lezen, begrijpend lezen en leesbevordering zijn geïntegreerd en de kinderen schoolbreed lezen over hetzelfde thema. Inzet is dat de leerlingen zich ontwikkelen tot leesvaardige en gemotiveerde lezers. Hoe ziet het leesonderwijs op de Sint Jansschool eruit? En wat zijn de opbrengsten van de nieuwe leesaanpak?
Lezen, lezen, lezen!
Eindeloos bijspijkeren in leesgroepjes, zonder noemenswaardige resultaten: Basisschool Valkenburg was er helemaal klaar mee. Ruim vier jaar geleden ging het roer om. Nu wordt de energie gestoken in leesbevordering en preventie. Het resultaat mag er zijn: leesplezier, leesmotivatie én technisch lezen zijn met sprongen vooruitgegaan.
Daar waar het boek het kind vindt
Uit een fusie tussen twee basisscholen in Amsterdam-West ontstond medio 2022 kindcentrum De Vindplaats. Het onderwijs aan kinderen van 0 tot 13 jaar ging daarmee ‘op zijn kop’: ieder kind bewandelt er zijn eigen pad. Daarvoor moeten de kinderen uiteraard veel leren, en dat doen ze vooral door heel goed te leren lezen én te ontdekken hoe leuk en waardevol dat kan zijn. Intern begeleider en taalcoördinator Marike Andriessen en directeur Gert Geertsma vertellen hoe De Vindplaats dat voor elkaar probeert te krijgen.
Werken aan taalgericht vakonderwijs
Steeds meer docenten van Yuverta vmbo Roermond geven taalgericht vakonderwijs (TVO). Dat wil zeggen dat zij in hun lessen niet alleen aan vakinhoudelijke doelen, maar ook aan taaldoelen werken waardoor leerlingen niet alleen vakinhoudelijk sterker worden maar ook hun taalvaardigheden verbeteren. Lees hier het praktijkvoorbeeld met een wetenschappelijke reflectie van Els Stronks, Hoogleraar Vroegmoderne Nederlandse letterkunde (Universiteit Utrecht).
Het begint met leesplezier
Vier jaar geleden ging het leesonderwijs van de sbo Koningin Julianaschool in Culemborg rigoureus op de schop. De resultaten liegen er niet om: de leesmotivatie en de leesvaardigheid van de kinderen zijn sindsdien aanzienlijk verbeterd. Hoe ziet het leesonderwijs nieuwe stijl eruit? En wat maakt dat het succesvol is? Lees hier het praktijkvoorbeeld met een wetenschappelijke reflectie van Suzanne Bogaerds-Hazenberg, onderzoeker Effectief Leesonderwijs (leesonderwijs.com & Radboud Universiteit).
Lezen en praten over maatschappelijke thema’s
In de leesbevorderingsprojecten van het CSG Augustinus in Groningen gaan lezen en burgerschapsvorming hand in hand. Met een van deze projecten won de school in 2022 de Nationale Onderwijsprijs. Het stimuleerde docent Nederlands Dirk Spijk, één van de bedenkers van dit project, om meer leesbevorderingsprojecten op te zetten. Dat past mooi in het taalbeleid van het Augustinus, waarin lezen een prominente plaats heeft. Lees hier het praktijkvoorbeeld met een wetenschappelijke reflectie door Yra van Dijk, Modern letterkundige, lerarenopleider en gasthoogleraar bij Institute of the Arts in Society (Universiteit Leiden).
Waalwijk Taalrijk: een doorlopende leesbevorderingslijn
Een doorlopende leeslijn, een leesmonitor en de inzet van lees- en mediaconsulenten; het zijn belangrijke ingrediënten van het programma ‘Waalwijk Taalrijk’, waarin de gemeente Waalwijk, de bibliotheek, scholen, kinderopvang- en welzijnsorganisaties samenwerken om de taalontwikkeling en het leesplezier van kinderen en jongeren te stimuleren. Alle po- en vo-scholen in Waalwijk doen mee. Lees hier het praktijkvoorbeeld met een wetenschappelijke reflectie van Prof. dr. Paul van den Broek, Hoogleraar Cognitieve en Neurobiologische Grondslagen van Leren en Doceren (Universiteit Leiden).
Op onderzoek uit | Eindpublicatie
De VO-raad heeft drie scholen gevolgd die bezig zijn met een ontwikkeling richting meer kennisgedreven werken: het Citadel College (Nijmegen), het Dr. Mollercollege (Waalwijk) en Stichting Openbaar Onderwijs Groningen. Ze keken mee met schoolleiders, onderzoekscoördinatoren en docenten, op drie momenten: aan het begin van het schooljaar, halverwege en bijna aan het einde. Als eerste heeft […]