Binnen de Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam (WOA) voeren scholen en kennisinstellingen sinds 2016 samen onderzoek uit naar thema’s die van belang zijn in een grootstedelijke omgeving. Vanuit deze samenwerking zijn dit najaar mooie producten opgeleverd om zelf in je klas in te zetten. Graag zetten wij deze voor je op een rij.
Het draagt bij aan gelijke kansen als het ‘kapitaal’ aan kennis, houdingen en vaardigheden van álle leerlingen op school wordt herkend en benut. De theorie over Funds of Knowledge en Funds of Identity gaat niet uit van tekorten of beperkingen van leerlingen, maar neemt als uitgangspunt dat alle leerlingen door hun levenservaringen buiten school waardevolle kennis en vaardigheden hebben opgedaan die je op school kunt inzetten. Maar hoe doe je dat als leerkracht? Vanuit het themateam is een Handreiking voor leraren geschreven en een verzameling Fundskaarten samengesteld: een reeks met kant-en-klare Fundslessen (waaronder ook lessen die juist uitgaan van digitale activiteiten, zoals het maken van een Vlog of een Podcast), en ideeën voor een OuderAcademie.
In de diverse samenleving van nu spreken veel leerlingen thuis een andere taal dan het Nederlands. Die leerlingen, maar ook de leerlingen uit een taalarme omgeving moeten op school kennis opdoen via een taal die ze nog aan het leren zijn. Daardoor kost het hen meer moeite om ‘conceptbegrip’ op te doen in de Nederlandse schooltaal. Bij het aanleren van nieuwe concepten in de schooltaal helpt een aanpak waarbij je voortbouwt op wat de leerlingen al wel weten vanuit hun thuistaal: ‘translanguaging.’ Op basis van theoretische inzichten hebben verschillende schoolteams, samen met onderzoekers, een meertalige aanpak ontwikkeld, waarin ook ouders een actieve rol krijgen: Kans in Taal, compleet met voorbeeldmaterialen en een toolkit.
De verwachtingen die leraren hebben van hun leerlingen zijn van invloed op de leerprestaties. Zijn die verwachtingen hoog, dan gaan leerlingen zich hiernaar gedragen en gaan ze beter presteren. Het is daarom belangrijk dat je als leraar hoge verwachtingen hebt van je leerlingen. Maar hoe pak je dat aan? Hoe geef je onderwijs vanuit hoge verwachtingen? En wat zijn de essentiële randvoorwaarden voor succes? In de Werkplaats Gelijke Onderwijskansen (WOA) hebben leerkrachten uit het basisonderwijs en onderzoekers samen, op basis van theorie over wat werkt en effectief is, gezamenlijk een hoge-verwachtingen-aanpak ontwikkeld. De handreiking biedt achtergrondkennis én een stappenplan.
De (meer)talige aanpak “Kans in Taal (KiT)”
Door: Dieneke Blikslager, Basisschool St. Jan, Amsterdam
Deel 1. Waarom met deze aanpak werken?
Deel 2. De opbrengsten van de aanpak voor leerlingen
Deel 3. De opbrengsten van de aanpak voor ouders
