In deze tweede aflevering van de podcast Samen Onderzoeken gaan we in gesprek over de vraag wat het van een organisatie vraagt om een onderzoekende cultuur te creëren. Onze gasten vandaag zijn Hester Edzes, adviseur Onderwijs & Ontwikkeling, Academisch Schoolopleider bij de Universitaire Pabo van Amsterdam (UPvA) en Onderzoekscoördinator ASKO Werkplaats Onderzoek Amsterdam (WOA) en Marco Snoek, Lector leren en innoveren aan de Hogeschool van Amsterdam.
Direct online of via Spotify of via Apple Podcasts of via Stitcher.
Hester en Marco sturen samen het kennisnetwerk van onderzoekscoördinatoren aan binnen ASKO. Marco licht zijn betrokkenheid bij de onderlinge samenwerking toe: “Mijn lectoraat leren en innoveren gaat over de ontwikkeling van leraren en hoe zij zich gedurende hun loopbaan verder kunnen ontwikkelen. Eén van de aspecten is de rol van de docent als onderzoeker. Ik kijk hoe je scholen kunt ondersteunen met het vormgeven van de rol van docentonderzoeker tijdens de loopbaan. Op dat punt vinden Hester en ik elkaar; hoe kunnen we binnen een schoolbestuur als ASKO de koppeling tussen onderwijs en onderzoek versterken?”
“Je moet soms even stil staan en een stap naar achter doen.”
Marco
“We zijn gestart via het partnerschap Samen Opleiden waar scholen met de HvA en UvA nauw samenwerken in het opleiden van studenten en de werkplaats onderwijsonderzoek. Bij de UPvA gingen studenten onderzoek doen. Om het onderzoek een goede plek te geven en een onderzoekende cultuur te creëren zijn we in gesprek gegaan met Marco”, aldus Hester.
Marco geeft aan dat om te komen tot goed onderwijs én tot goed onderzoek een voortdurende wisselwerking nodig is tussen onderzoekers en de mensen in de praktijk. Het gaat dus echt om een co-creatie. Onderzoekers en collega’s uit de praktijk reflecteren allebei op de onderzoeksresultaten.
“Het onderzoeksmatig werken is gericht op het verbeteren van onderwijs maar uiteindelijk moet het een ideale leeromgeving creëren voor onze leerlingen.”
Hester
Marco vertelt: “Ik vind het voorbeeld van ASKO zo bijzonder omdat ze zo systematisch invulling geven aan het opzetten van de onderzoekende cultuur. Onderzoeksthema’s zijn direct gekoppeld aan de jaaragenda van de school zodat na een jaar de vraag gesteld kan worden: Wat heeft de inzet van het leerteam op dit onderwerp opgeleverd? Het proces is ingebed in de totale beleidscyclus en het personeelsbeleid, ook bovenschools.”
Vanuit haar betrokkenheid bij de opleidingsschool vertelt Hester over het motto ‘Teach what you preach’. Ook op de opleiding ging zij in gesprek over de vraag: Hoe geven we de onderzoekende cultuur vorm binnen de opleidingsinstituten.
“Leerlingen zijn in deze snel veranderende wereld enorm gebaat bij onderzoekende vaardigheden, daarbij zijn rolmodellen essentieel.”
Hester
Er is in de afgelopen 10 jaar veel gebeurd in de scholen. Het laat zien dat het creëren van een onderzoekscultuur een langdurig ontwikkelproces is en vraagt om consistent volhouden op alle niveaus in de organisatie. Als we Hester vragen wat er nog op de to-do list staat werpt zij een blik vooruit. “We werken bij ASKO doelgericht verder aan een onderzoekende cultuur binnen de hele organisatie. Belangrijke ambities zijn bijvoorbeeld een duurzame ontwikkel-, en onderzoeksagenda.” Hester heeft zin om het vervolggesprek op de scholen te gaan voeren over de vraag hoe je vanuit een onderzoekende houding doelgericht een gesprek over onderwijskwaliteit voert. “Ieder gesprek zou moeten leiden tot nieuwe inzichten” sluit Hester af.
* ASKO is een schoolbestuur van 33 scholen in het primair onderwijs in Amsterdam en randgemeenten. De ASKO Opleidingsschool is onderdeel van ‘Samen Opleiden in Amsterdam’, waarin 7 schoolbesturen, Pabo HvA en UPvA samenwerken. In de Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam (WOA) voeren scholen en kennisinstellingen samen onderzoek uit naar thema’s die van belang zijn in een grootstedelijke omgeving. Het kernconsortium van WOA bestaat uit drie schoolbesturen: ASKO, STAIJ, Zonova, UvA, HvA en het Kohnstamm Instituut.
Beluister hier Podcast Samen Onderzoeken #1 | Werkplaats Onderwijsonderzoek POINT