De recente Staat van het Onderwijs laat zien dat de meeste leerlingen in groep 8 het fundamentele leesniveau (eenvoudige teksten over alledaagse onderwerpen kunnen begrijpen) behalen en dat zo’n driekwart van de leerlingen ook het zogenaamde ‘streefniveau’ bereikt, dat nodig is om langere teksten diepgaand te kunnen verwerken (Inspectie van het Onderwijs, 2018).
Dat betekent ook dat ongeveer een kwart van de leerlingen over te weinig leesvaardigheid beschikt om de complexere teksten die ze op de middelbare school moeten gaan lezen te kunnen begrijpen. Daarnaast lijkt ook in het voortgezet onderwijs het leesniveau af te nemen. Zo laten recente resultaten van het internationale PISA-onderzoek zien dat het leesbegrip van Nederlandse vijftienjarigen inmiddels tot onder het gemiddelde van alle deelnemende landen is gedaald. Een kwart van de leerlingen is zelfs ‘laaggeletterd’.
Daarom is in 2020 de Kennistafel Effectief Leesonderwijs opgestart. De Kennistafel Effectief Leesonderwijs is een initiatief van de PO-Raad, VO-raad en het NRO, en wil uitwisseling tot stand brengen tussen wetenschappelijke onderzoekers van hogescholen en universiteiten en professionals uit de praktijk. Er is de afgelopen decennia namelijk veel wetenschappelijke kennis ontwikkeld over de voorwaarden voor een goede leesontwikkeling en effectief leesonderwijs. Een doel van deze Kennistafel is om met kennis- en onderwijsprofessionals te bepalen hoe deze kennis (nog beter) in de praktijk van het leesonderwijs kan worden gebruikt. Tegelijkertijd leiden actuele ontwikkelingen tot nieuwe vragen. Een tweede doel van de Kennistafel is om met beide groepen professionals te bepalen welke vragen nader onderzoek behoeven.
De discussie begrijpend lezen en technisch lezen als losse vakken of het leesonderwijs als een geheel binnen het onderwijs vind ik een interessante in mijn dagelijkse praktijk. Veel voors en tegens voor beide varianten en je wordt met allerlei cijfers overladen. Maar wat is nu waar?
Leerkracht primair onderwijs
De Kennistafel is inmiddels drie keer bij elkaar gekomen. Tijdens de bijeenkomsten zijn wetenschappelijke kennis en praktijkkennis over effectief leesonderwijs bijeengebracht en worden plannen en producten ontwikkeld die in de praktijk gebruik kunnen worden.
Naast de Kennistafel Effectief Leesonderwijs zijn er nog drie kennistafels actief. Maak kennis met onze kennistafels.
