Degelijke evaluatie en een overkoepelende aanpak ontbreken. Dat zijn de belangrijkste conclusies uit een onderzoek naar kansenongelijkheid in het Amsterdamse basisonderwijs van De Balie Live Journalism en AT5. Schoolbesturen in de stad herkennen de uitkomsten.
‘Jullie enquête wijst op een bekend probleem in het onderwijs, namelijk de vraag hoe onderzoeksresultaten het werkveld bereiken. En hoe we ervoor zorgen dat er onderzoek plaatsvindt waar het werkveld echt iets aan heeft’, stelt Arnold Jonk, directeur van schoolbestuur STAIJ.
STAIJ heeft 19 scholen onder z’n hoede waar ongeveer zesduizend leerlingen les volgen. ‘Landelijk zijn hier nu best wat aansprekende initiatieven gaande. Een aantal van onze scholen maakt bijvoorbeeld gebruik van de Kennisrotonde, waar je een vraag over het onderwijs kan stellen, die dan vanuit de wetenschap beantwoord wordt’, vervolgt Jonk.
Verder zoekt Jonk ook naar nieuwe manieren om kansenongelijkheid aan te pakken. Maar er is nog een lange weg te gaan. ‘Zo is ons bestuur samen met een aantal collega-besturen, de Universiteit van Amsterdam en de HvA een werkplaats gestart, waar het bevorderen van kansengelijkheid wordt onderzocht. Een samenwerking tussen leerkrachten en onderzoekers. ‘
‘Wat steeds terugkomt is de vraag hoe kennis uit de werkplaatsen, uit het onderzoek, ook bij leerkrachten terecht komt die zelf niet meedoen in het onderzoek. Dat blijft een zoektocht. Publiceren in vaktijdschriften voor leerkrachten helpt, leerteams binnen scholen helpt, maar tevreden is eigenlijk nog niemand. Reden om hier naar te blijven zoeken, en niet bij de pakken neer te gaan zitten.’
Bij Zonova, een stichting die op twintig scholen in Zuidoost onderwijs verzorgt voor 5100 leerlingen, is veel aandacht voor evaluatie, stelt bestuurder Harry Dobbelaar. ‘Wij evalueren onze aanpak van het onderwijs continu. Hebben wij voldoende aandacht voor onze leerlingen, hebben wij hoge verwachtingen, werkt onze aanpak? Weten wij wie onze leerlingen zijn en wat zij nodig hebben, wat wij ze willen leren?’
‘Onze leerkrachten bespreken de resultaten van leerlingen met elkaar en gaan na of leerlingen de leerdoelen behalen, of de gekozen aanpakken effect hebben. Wij organiseren zelfevaluaties, audits en schoolbezoeken zodat wij van elkaar kunnen leren. In professionele leergemeenschappen en leerteams delen leerkrachten kennis met elkaar.’
‘Werken aan gelijke kansen betekent ook meer doen waar dat nodig is’, vervolgt Dobbelaar. ‘Projecten waar schoolbesturen en basisscholen in Zuidoost onder meer aan werken zijn de Brede School Zuidoost (talentontwikkeling), het leerlab Zuidoost (naschoolse ondersteuning bij taal, rekenen, begrijpend lezen en studievaardigheden) en de Zomerschool Zuidoost (extra lessen).
Deze projecten werken, of worden goed geëvalueerd stelt Dobbelaar. ‘De evaluaties van onderzoeken en aanpakken op schoolniveau worden zeker gedeeld. Zeker, dat kan altijd beter. Er moeten ook meer middelen komen om eens echt werk te maken van gelijke kansen voor alle kinderen.’
‘Vanwege de uitkomsten van de enquête hebben wij ons wel de vraag gesteld of deze evaluaties van gezamenlijke aanpakken voldoende verspreid en gedeeld worden. Wij denken van wel, maar vanwege jullie onderzoek gaan wij dit wel checken en mogelijk bijstellen.’
Bron: AT5
